2. Watermanagement

Werkpakket 2 focust op waterzaken rondom de teelt van de gewassen op Hoeve Lotmeer. Hierbij wordt gekeken naar handvaten om de irrigatie te optimaliseren. Daarnaast wordt gekeken naar het effect van irrigatie op nutriëntenbeheer.

Momenteel zijn er verschillende adviessystemen op de markt die akkerbouwers kunnen adviseren met betrekking tot irrigatie. Binnen project zoetwaterboeren gaan we werken met het model achter de app IrrigatieAdvies, van Wageningen Livestock Research. De app werkt op basis van het waterbalans model WATBALsig dat voor elk agrarisch perceel in Nederland de bodemvochtvoorraad en grondwaterstand voorspelt. Op basis van oa het gewas, de zaai/plant datum, de bodemtextuur, evt. aanwezige drainage en de actuele weersvoorspelling wordt per perceel aangegeven of er watertekorten zijn en of er beregend moet worden.

Figuur 1: waterstromen in gewas en grond (uit Kroes et al. 2008). Het IrrigatieAdvies model modelleert de verschillende stromen

Binnen werkpakket 2 gaan we het model verder optimaliseren. Het doel is om kennis van Wageningen Research en Deltares te koppelen en daarmee het model te verbeteren. Onderzocht zal worden of data van het Landelijk Hydrologisch Model met betrekking tot grondwaterstanden leidt tot een betere voorspelling van kwel en wegzijging door het jaar heen.

Binnen het project zal de grondwaterstand continu gemonitord worden. Door deze data te vergelijken met de gemodelleerde data zullen we gedurende het project ook de prestaties van het model kunnen beoordelen. Doordat Klaas op zijn bedrijf door de aangelegde peilgestuurde drainage het waterpeil kan sturen hebben we de gelegenheid om data te genereren om het model geschikt te maken voor subirrigatie. Op dit moment is er een prototype voor dit model-onderdeel gereed, en deze kan binnen het project Zoetwaterboeren verder uitgewerkt worden.

Figuur 2: principes rondom subirrigatie. Door het verhogen van het peilniveau in de put zal de grondwaterstand omhoog gaan, waarmee meer water beschikbaar komt voor het gewas.

Ook gaan we verkennen om het irrigatie-advies geschikt te maken voor druppel-irrigatie. Al de bovengenoemede stappen zullen Klaas helpen om zijn beregening zo doelmatig mogelijk in te zetten.

Bodemvocht heeft een effect op de beschikbaarheid van mineralen in de bodem. Hier is theoretische kennis over beschikbaar, maar in de praktijk is dit lastig kwantificeerbaar. Dit is mede omdat bodemvocht in de praktijk lastig te sturen is, het is enigszins een gegeven. Door de combinatie van peilgestuurde drainage en druppelirrigatie heeft Klaas meer mogelijkheden om zijn bodemvochtniveau te sturen. In dit project is er de mogelijkheid om te kijken naar het effect van peilniveau op beschikbaarheid van nutriënten. Hiervoor zullen per peilniveau enkele trappen van bemestings-niveaus komen te liggen. Vervolgens zal gekeken worden naar de stikstof-niveaus in bodem en het gewas gedurende het groeiseizoen. Dit wordt in 2023 gedaan in de aardappelteelt. In 2024 en 2025 zal soortgelijk werk uitgevoerd kunnen worden in de vervolgteelten in de rotatie.

Figuur 3: Bemonstering stikstof op onbeteeld plot gedurende seizoen 2022.